MVO-criteria die botsen met ‘gewone’ kwaliteitscriteria
Roos en Gerard kijken de chirurg verbaasd aan. Gerard was in het bezit van een nieuwe kunstheup na een geslaagde operatie en mocht weer naar huis. Ze waren alleen wel wat verbaasd toen de chirurg zei dat Gerard over 5 jaar waarschijnlijk terug moest komen om de nieuwe heup weer te laten vervangen.
De chirurg ziet hun twijfel en besluit het nog eens duidelijk uit te leggen:
“Kijk, als ziekenhuis besteden wij natuurlijk heel veel zaken aan. Daarbij kijken we niet alleen naar de prijs, maar we laten ook maatschappelijke doelen meewegen. Dat houdt in dat we kijken naar duurzaamheid, circulariteit, maatschappelijk verantwoord ondernemen, diversiteit en inclusie, en niet te vergeten social return, om ook mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kansen te geven.”
“We kijken bij een aanbesteding naar duurzaamheid, circulariteit, maatschappelijk verantwoord ondernemen, diversiteit, inclusie en social return”
Het is Roos en Gerard nog steeds niet duidelijk. De chirurg vervolgde zijn verhaal: “De heup die u nu heeft, is van een uitstekende kwaliteit, daar hoeft u zich geen zorgen over te maken. Het grote voordeel van deze kunstheup is ook dat hij volledig bestaat uit recyclebaar materiaal, en dat hij ook weer 100% recyclebaar is als we de heup eruit halen. Het enige nadeel is dat hij wat korter meegaat. Een gewone kunstheup gaat ongeveer 20 jaar mee, maar deze heup gaat na zo’n jaar of 5 minder soepel worden, al hoor je ook wel mensen die er 7 of 8 jaar mee doen. Het is jammer voor u, maar het is voor het grotere goed, moet u maar denken.”
Gerard wilde er wat over vragen, maar de chirurg was al verdergegaan: “Er is ook een klein probleempje met de pijnstillers die u meekrijgt. Het farmaceutisch bedrijf dat onze normale pijnstillers levert, had namelijk een hele slechte score op de aanbesteding en viel buiten de prijzen. Een belangrijk gunningscriterium was: ‘geef inzicht in uw non-discriminatiebeleid’. U raadt het misschien al, ze scoorden hier ondermaats op. De nieuwe pijnstillers zijn wat minder, maar dan moet u af en toe maar een pilletje meer nemen.”
Maatschappelijke doelen
Het is natuurlijk een uitstekend idee om aanbestedingen in te zetten voor het realiseren van maatschappelijke doelen zoals duurzaamheid, social return en diversiteit en inclusie. Maar soms kan het botsen met de ‘gewone’ kwaliteitscriteria. Als er een niet-duurzame bureaustoel is die ergonomisch supergoed is, en een duurzame bureaustoel die ergonomisch iets minder is, dan moet je in het inkoopproces nadenken over het belang of het gewicht van de duurzaamheid ten opzichte van andere aspecten.
Is 5% rugklachten van de gebruikers acceptabel? Is 10% rugklachten van de gebruikers nog acceptabel? Het is natuurlijk het mooiste als de meest duurzame stoel ook ergonomisch de beste is, maar dat is nu eenmaal niet altijd zo. Wil je meer weten over inkopen met impact? Zie de pagina Maatschappelijk Verantwoord Inkopen.
Het was de verlegen Gerard al wat te veel geworden en hij wilde gewoon naar huis. Roos had alleen nog een vraag over het terugkomen voor een controleafspraak. De chirurg antwoordde dat hij dat niet wist, omdat dit zijn laatste werkdag in het ziekenhuis was.
Roos en Gerard keken hem verbaasd aan. Hij had hen prima geholpen en ook van de andere patiënten op de zaal kreeg de vakman alleen maar lovende kritieken.
De chirurg zag hun verbazing en legde het uit: “Ik heb als zzp-er een inhuurcontract voor dit soort operaties, binnen de raamovereenkomst van dit ziekenhuis. Bij de nieuwe inhuuraanbesteding kijken ze ook naar de CO2-voetafdruk van de kandidaten die het ziekenhuis inhuurt. Op zich goed natuurlijk, want anders komt er nooit wat terecht van die klimaatverandering. Ik heb alleen 3 kinderen, dus mijn CO2-voetafdruk is erg groot. Ik ben weliswaar veganist en ik rijd elektrisch, maar 3 kinderen is nu eenmaal te veel.”
“Bij de nieuwe inhuuraanbesteding kijken ze ook naar de CO2-voetafdruk”
“Maar wie gaat u vervangen dan?”, vraagt Roos.
“Dat wordt dokter Bosman”, zei de chirurg, “dat is een heel kundige chirurg die er vanwege een burn-out 10 jaar tussenuit is geweest, maar die nu in het kader van social return weer langzaam aan het arbeidsproces gaat deelnemen. Bovendien heeft hij na de burn-out een transitie tot vrouw ondergaan.”
Roos en Gerard weten beiden niet goed hoe hierop te reageren.
“Uw tijd is nu echt om, er zitten nog meer patiënten op me te wachten. Doet u wel heel voorzichtig met dat looprek dat u van ons krijgt? Dat scoorde in de aanbesteding weliswaar geweldig op duurzaamheid, maar is een levensgevaarlijk ding. Veel plezier met uw nieuwe heup!”